Merken zijn net mensen. Om het gedrag van een merk te begrijpen, te voorspellen en situaties te veranderen maken we gebruik van archetypen. Deze vinden hun oorsprong in de psychologie.

Even terug in de tijd

De theorie van archetypen werd eeuwen geleden door Plato bevestigd. Hij noemde archetypen destijds ‘elemental forms’, oerbeelden. De oerbeelden werden rond 1900 door psycholoog C.G. Jung verder uitgedacht en worden sindsdien archetypen genoemd. Jung verwijst daarmee naar terugkerende patronen die zijn gevonden in onze universele verhalen. Hij identificeerde de thema’s, symbolen en beelden als onderdeel van de menselijke psyche. Wat meer recentelijk zijn Dr. Carol Pearson en Margaret Mark verder ingegaan op het werk van Jung door archetypische kenmerken binnen organisaties te onderzoeken. Dat inzicht heeft een enorme impact veroorzaakt binnen de merkpositionering en hedendaagse marketing. Wat opvalt als je kijkt naar wat sterke merken gemeen hebben, is dat ze archetypisch van aard zijn.

Maak kennis met archetypen

Archetypen verenigen het menselijke onderbewuste tussen culturen, continenten, industrieën en markten. Het zijn oerbeelden die overeenkomen met karakters uit de kunst en mythologie. Doordat ze al eeuwenlang terugkomen in verhalen, boeken, films en series helpen ze onze verhalen beter te begrijpen. De helden, de moederfiguren, de slimste uit de klas, de rebellen, de jokers. Zo zijn er twaalf archetypen.

‍

‍

Archetypen bij mensen

Een archetype is de mens in zijn puurste vorm. Een unieke set van waarden, intenties en ambities die het gedrag en de drijfveren van een mens (of merk) bepalen. Archetypen zijn wereldwijd onbewust bekend in het brein van de mens. Ieder mens heeft een archetype in zich dat dominant is. Dit is grotendeels genetisch bepaald maar wordt ook beïnvloed door de omgeving. Daarnaast kunnen situaties een archetype bij iemand uitlokken. Iemand kan op zijn werk bijvoorbeeld heel ambitieus en doelgericht zijn (held-archetype) terwijl hij bij vrienden gewoon plezier wil hebben (joker-archetype).

Archetypen bij merken

Een archetype bij een merk zorgt voor een duidelijk kader waarin het zich kan bewegen en gedragen wat zorgt voor herkenning bij de consument. Daardoor kan een merk zich consistent en consequent blijven vernieuwen ongeacht trends, hypes of nieuwe technologieën. Door een merk archetypisch te positioneren versterk je dus de herkenbaarheid, omdat mensen er onbewust al bekend mee zijn. Een consequente uitvoering van een archetypisch merk leidt daardoor tot een hoger gevoel van vertrouwen en dat leidt weer tot hogere merkwaardering en een grotere loyaliteit.

Benieuwd naar het archetype van jouw merk?

Wij hebben een archetype quiz ontwikkeld waarin we binnen 10 vragen achter het archetype van jou of je merk kunnen komen. Dit is zeer waardevol voor je merk, omdat je dan weet wat het verlangen, wat de doelen, angsten, strategieën, gaven en valkuilen zijn.

De twaalf archetypen

Een overzicht van alle archetypen en de beschrijvingen vind je in ons artikel: Ontdek welke bij jouw merk past. Wil je weten hoe wij een archetypische merk aanpak bij jouw organisatie kunnen toepassen?